Coutelas(-d'Alemagno)
Iris germanica
Iridaceae
Nom en français : Iris d'Allemagne.
Descripcioun :Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.
Usanço :Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Muraio
- Roucas
- Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753
Alouessoun-à-double-entèndre
Aloina ambigua
Pottiaceae
Nom en français : Alouine ambigüe.
Descripcioun :Aquelo mousso coumuno trachis en gazoun dense verd o un pau jauno. Se recounèis à si fueio espesso, en lanço, emé lou bout redoun (cucula). Fai souvènt d'espouroufite bèn que siegue diouïco e alor acò douno uno coulour pu bruno e rouginello au gazoun. Trachis sus li sòu argielous e sablous souvènt proche d'oustau.
Usanço :Es proche d'àutri meno dóu meme gènre. Se destrìo de Aloina aloides que trachis dins li mémi relarg, pamens se n'en destrìo bonodi la membrano dóu peristome que sort de l'urno (se vèi pas pèr A. aloides), e peréu emé soun bout de fueio redoun (pounchu pèr A. aloides) e sis espouroufite mai dre (clina pèr A. aloides).
Port : Acroucarpo
Taio : 0,2 à 0,5 cm
Fueio : 1 à 2,8 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Aloina
Famiho : Pottiaceae
Ordre : Pottiales
Coulour de la flour :
Petalo : 1 à 1,2 cm
Ø (o loungour) flour : Membrano basalo auto
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Janvié à abriéu
Liò : Sòu
- Argielo
- Sablo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Oulartico
e Mieterrano
Ref. sc. : Aloina ambigua (Bruch & Schimp.) Limpr., 1888